Žene koje uzimaju antidepresive tokom drugog ili trećeg tromjesečja trudnoće izlažu svoju djecu riziku da dobiju poremećaje iz autističnog spektra, pokazala je velika kanadska studija.
Antidepresivi u trudnoći mogu gotovo udvostručiti rizik da se kod djeteta u prvim godinama života dijagnosticira autizam, pokazala su istraživanja na gotovo 150.000 trudnoća.
Naučnici su otkrili vezu između trudnica u kasnim fazama trudnoće, kojima su bili propisani jedni od najčešćih vrsta antidepresiva, i dijagnozom autizma kod djece mlađe od sedam godina.
Analiza medicinske dokumentacije u kanadskoj pokrajini Quebec je po pokazala da žene koje su dobile selektivni inhibitor preuzimanja serotonina (SSRI), kao što su Prozac i Zoloft, između četvrtog i dvetog mjeseca trudnoće su male 87 posto veću vjerovatnoću da će dobiti dijete s autizmom u odnosu na majke koje nisu bile na antidepresivima.
Iako je veza statistički značajna, studija nije bila u mogućnosti dokazati da su lijekovi uzimani tokom trudnoće bili uzrok poremaćaja iz autističnog spektra kod djece. Istraživači, ipak, kažu da su pokušali eliminisati druge moguće razloge za rezultate, kao što su genetika, životna dob majke i siromaštvo.
Ostali stručnjaci upozoravaju da su rezultati još uvijek preliminarni i mogu izazvati uzbunu s obzirom da jedna od deset trudnica pati od depresije, a većini su propisani upravo SSRI lijekovi kao prvi izbor jer su ovi antidepresivi povezani s manje nuspojava.
Naučnici koji nisu bili uključeni u studiju također kažu da možda postoje drugi faktori, kao što su genetske predispozicije koje su zajedničke za depresiju i autizam, što bi moglo objasniti vezu. Također su pozvali trudnice kojima su propisani antidepresivi da ne preekidaqju uzimanje svojih lijekova samo na osnovu ovih podataka.
”Moguće je da postoji veći rizik od poremećaja iz autističnog spektra zbog lijekova, ali to također može biti i zbog uticaja poremaćaja raspoloženja za koje je lijek propisan”, kazao je profesor Ian Jones, direktor Nacionalnog centra za mentalno zravlje na Univerzitetu Cardiff.
”Rizici kod uzimanja antidepresiva mogu postojati, kao i kod drugih lijekova, ali postoje i značajni rizici ako se tretman ne dobije, a žene koje su zabrinute o ovome bi trebale razgovarati sa svojim ljekarom”, dodao je on.
Studija, objavljena u časopisu Journal of the American Medical Association Pediatrics, provedena je od strane tima na čijem čelu je bio profesor Anick Berard sa Univerziteta u Montrealu. Tim je analizirao medicinsku dokumentaciju o 145.456 djece rođene u Quebecu između januara 1998. i decembra 2009. godine i njihovih majki.
Naučnici su, osim antidepresiva, istraživali širok spektar faktora koji su mogli uticati na rezultate, kao što su porodična historija autizma, životna dob majke i historija depresije, kao i socio-ekonomsku pozadinu porodice. Rekli su da su SSRI lijekovi najjača poveznica koju su mogli pronaći da objasni povećan rizik od autizma u djetinjstvu.
Tokom istraživanja, 4.732 ili 3,2 % djece u maternici je bilo izloženo antidepresivima, a većina njih tokom prva tri mjeseca trudnoće. Međutim, studija je pokazala da je 2.532 djece koja su bila izložena antidepresivima tokom drugog ili trećeg tromjesečja imalo 87 posto povećan rizik od poremećaja iz autističnog spektra u odnosu na neizloženu djecu.
Apsolutni brojevi su bili mali: Samo 32 dojenčadi izloženih antidepresivima tokom drugog ili trećeg tromjesečja je dobilo dijagnozu poremaćaja autističnog spektra – 1,2 posto od ukupnog broja djece izložene u maternici. U odnosu na ukupnu stopu autizma od 0,72 posto.
Naučnici nisu otkrili nikakvu povezanost s uzimanjem antidepresiva u prvom tromjesečju ili godinu prije trudnoće. Također nisu pronašli vezu s ne SSRI antidepresivima, iako to može biti zato što je ukupan broj žena koje su uzimale ove lijekove veoma mali.
